Geschatte leestijd: 2 minuten
Voor de mannetjes van een welbepaalde soort solitaire bijen zijn de bloemen van de bijenorchis onweerstaanbaar. Ze verspreiden namelijk de specifieke geur van de wijfjes. En de bloemen lijken ook nog eens zodanig op de wijfjes dat de aangetrokken mannetjes ermee proberen te paren. Voor dat die hun vergissing door hebben, zijn ze al bestoven met stuifmeel dat ze vervolgens kunnen overbrengen naar een andere bloem en die bevruchten. De mannetjes zorgen op die manier wel voor bevruchting, maar dan toch niet zoals ze zich dat hadden voorgesteld. Ze komen bedrogen uit!
In onze contreien komt die ene bijensoort evenwel niet voor. De bijenorchis heeft zich daaraan aangepast door over te schakelen op zelfbevruchting. Dat is nog zo makkelijk. Want bijenorchissen maken het al ingewikkeld genoeg. Voor de kieming van de zaadjes zijn ze immers afhankelijk van een heel specifieke schimmelsoort. De zaadjes bevatten geen voedingsstoffen en kunnen alleen kiemen als ze die krijgen via de schimmel. De orchidee moet daardoor niet investeren in voedingsrijke zaden en kan leven op heel arme bodems. De schimmel vindt een veilig onderkomen in de wortelknolletjes van de orchidee.
Die wortelknolletjes zijn in het Oosten heel erg gegeerd als potentieverhogend middeltje. Ze worden vermalen tot een product dat als salep wordt verkocht. Niet dat het helpt, maar in sommige streken is de vraag naar salep zó groot dat de bijenorchis er volledig verdwenen en lokaal uitgestorven is. Net als neushoorns afgeslacht worden om hun hoorns te vermalen tot een vermeend afrodisiacum. Ook de mens heeft blijkbaar heel wat over voor bevruchting… en komt even vaak bedrogen uit!
(beelden uit Viroinval – juni 2024)
Als (àls) je dit natuurvertelsel leuk vond, klik je dan op het duimpje hieronder aub ? Of nog beter, schrijf je een reactie hieronder? Bedankt!
Boeiende informatie en vergelijking(en). Dank je wel.
Met plezier Etienne, en jíj bedankt!😊😊😊
Dag Maarten,
Hoe triestig gaan wij mensen om met onze waardevolle natuur.
Mooie foto’s Maarten.
Hartelijke groeten
Jan
Het is inderdaad erg en onverantwoord hoe de mens omgaat met de natuur Jan, helemaal akkoord! We kunnen alleen maar zelf het goede voorbeeld geven, of actief proberen er iets aan te doen. Bedankt en veel groeten terug!
Hai Maarten.
Zo zeg wat vernuftig slim van die orchidee om de bijtjes op het verkeerde spoor te zetten. Je zou bijna denken dat ook zij kunnen denken. Wat is de natuur toch ongelooflijk mooi en veelzijdig he. Mooi dat je ook dit weer zo goed duidelijk kan vertellen aan ons. Dankjewel. Nog een fijne zondag!
Inderdaad Ineke, het is bijna onmogelijk om dit te bedenken : én een speciale bij aantrekken met geur en uitzicht, én een speciale schimmel aantrekken om te kiemen. Doe het ze maar eens na hé! Bedankt voor de reactie en ook voor jou nog een mooie zondag!
Een afrodisiacum waar je het niet verwacht. Dankjewel Maarten voor de alweer rijke uiteenzetting. Die orchidee is niet alleen prachtig, maar ze zet ook graag de bijtjes op het verkeerde been… grappig zeg!
Met plezier Lydi! En ja grappig en vernuftig tegelijk van die bijenorchis!