Geschatte leestijd: 2 minuten
Als je ‘zwart wekkertje’ googelt, dan krijg je al snel allerlei reclame te zien voor wekkers in alle formaten en kleuren, ook zwarte dus. Maar in de insectenwereld is het de naam voor dit mooie, contrastrijk gekleurde veldsprinkhaantje. De zang van het mannetje klinkt met een beetje fantasie als een ouderwetse, rinkelende wekker die herhaaldelijk afloopt, net als bij het (gewone) wekkertje, een sterk gelijkende soort. Maar de mannetjes van het zwarte wekkertje zijn donkerder.
Het zwarte wekkertje had vroeger een andere naam. Het donkerbruine uiterlijk waartegen de kaaktasters als felwitte tanden afsteken, inspireerden tot de naam ‘negertje’. Maar het n-woord is vandaag de dag uit den boze. Het ligt zo gevoelig, wegens de associatie met het kolonialisme, dat we het vermijden door naar de beginletter te verwijzen.
Er was een tijd dat het n-woord als doodnormaalste zaak van de wereld werd gebruikt, zonder enige connotatie. We bedoelden er niets mee. Maar we vroegen ons ook niet af hoe het overkwam op de mensen die zich aangesproken voelden. En wie zijn wij om te oordelen dat anderen zich niet gekwetst of beledigd zouden mogen voelen? Daarom spreken we nu beter over afrikanen of mensen met een donkere huidskleur. Het komt er op aan een aanspreking te vinden die voor iedereen aanvaardbaar is.
Het lijkt me dus wel een goede zaak om eenvoudigweg ook de naam van dit insect aanpassen, als je daarmee die ongewenste associaties uit de weg kan gaan. Trouwens, de mannetjes zijn niet helemaal zwartbruin, ze hebben een mooi rood achterlijf en roodbruine poten, en de wijfjes zijn ook nog eens helemaal groen. Ook de benaming ‘zwart wekkertje’ dekt dus niet helemaal de lading. Maar omvormen tot ‘afrikaantje’ of ‘donkergekleurde sprinkhaan’ zou wellicht maar de discussie uitstellen. Zwart wekkertje is dan nog niet zo slecht gekozen. Al was het maar om je wakker te schudden. Of doet het nog altijd geen belletje rinkelen?
Als (àls) je dit natuurvertelsel leuk vond, klik je dan op het duimpje hieronder aub ? Of nog beter, schrijf je een reactie hieronder? Bedankt!
De foto’s zijn weer mooi, het verhaal was aangenaam te lezen zoals altijd. Alleen als je iedere keer als je iets wil vertellen rekening moet houden met iedereen die hier iets aanstootgevends van kan vinden, is het spontane er van af. Je kan ook iets positief benaderen en opvatten zonder steeds de ‘dark site’ proberen te ontdekken.
Dankjewel hoor Ko! Je hebt gelijk, ik ben ook eigenlijk van dat idee, alleen is het zo moeilijk om dat van je af te zetten voor wie zich aangesproken voelt. Voor wie zich niet aangesproken voelt is het dan weer moeilijk om zich dat te realiseren. Een wijziging van een niet eens officiële Nederlandstalige insectennaam lijkt me dan een kleine moeite…. Vriendelijke groeten, Maarten
Dan zijn er vanaf nu ook geen stoute insecten meer ! Ook niet deze die je nachten aan één stuk uit je slaap houden door het storend gezoem en je perzikhuid als speldenkussen gebruiken. Ook niet deze die tijdens een gezellig etentje buiten op het terras voortdurend je bord attaqueren. En zeker niet die onzichtbare mijten die de oorzaak zijn van vele allergie-ellende.
Laat ons onze gevoeligheden niet teveel transponeren naar het insectenrijk. Context is belangrijk… de zwarte mestkever is nu éénmaal zwart.
Bedankt Maarten om onze kritische zin af en toe aan te wakkeren… en hopelijk word je straks voor alle deze mooie foto’s en inspirerende teksten beloond met wat lekkers in jouw schoen.
Holala, dankjewel hoor Evertjie, mijn schoentje is nu wel goed gevuld dankzij jou! En nee, er zijn geen stoute insecten, stout zijn is iets voor mensen…
Dag Maarten
Mooie foto’s en mooi verhaal.
Merciiii
Jan
Goed om horen Jan, bedankt!
Mooie foto’s van een bijzonder diertje. Over de benaming maakt zo’n diertje zich wellicht weinig zorgen. Echt iets voor mensen,niet?
Dankjewel hoor Lydi! Ja het zal dit sprinkhaantje inderdaad weinig zorgen baren hoe het door ons mensen wordt genoemd…
Mooie naam,, mooi diertje , “verantwoord verhaal'” je weet ons altijd wel iets te vertellen….bedankt
Hartelijk dank Annemie! Ik blijf het zelf ook verrassend vinden hoeveel er te weten valt over al die kleine beestjes! 😊😊😊
Leuk verhaal Maarten. Ik denk dat de mens problemen maakt met benamingen, dat is tegenwoordig erg in. Denk maar niet dat dat zwarte wekkertje daar wakker van ligt, hij is gewoon zichzelf en zo is het goed toch? Dank je voor dit inspirerende verhaal.
Dankjewel hoor Ineke! Zeker, het sprinkhaantje zal geen last hebben van de manier waarop hij benoemd wordt, maar mijn punt is dat als sommige mensen zo gevoelig zijn voor een bepaalde benaming, dat het dan maar een kleine moeite is om ons aan te passen. Bedankt voor de reactie!