Nu ben je de sigaar!

Geschatte leestijd: 2 minuten

Het waaide. Niet hard, maar net hard genoeg. En nog belangrijker: het dooide. De weinige sneeuw die de dag ervoor gevallen was, smolt langzaam onder de warme blik van het heerlijke winterzonnetje. En de druppels vielen precies maar ze moesten vallen. Recht op de hoed van deze flink uit de kluiten gewassen plooivoetstuifzwam. En bij iedere druppel die neerplofte, ontsnapte een wolkje sporen dat werd meegevoerd met de zachte bries.

Een smeulende sigaar

Stuifzwammen of bovisten vormen hun sporen binnen in het vruchtlichaam, dus niet in poriën of op plaatjes die je vindt onderaan de hoed van de meeste paddenstoelen. Als de sporen rijp zijn, scheurt de hoed open, waardoor ze vrij kunnen komen. Ze zijn dan afhankelijk van invallende regendruppels, of aanraking door mens of dier, om los te komen en meegevoerd te worden door de wind. Voor de verspreiding van de soort is het dus helemaal geen probleem om bijvoorbeeld te voetballen met de grote, witte reuzenbovisten die je in het najaar vaak in weides ziet, bij iedere trap worden de sporen namelijk verder en ruimer verspreid.

De opengescheurde hoed met daarin de sporen

Deze plooivoetstuifzwam heet zo naar de plooien in de voet. Die plooien verdwijnen met ouder worden, net als de stekeltjes op de huid, die helemaal glad wordt. Uiteindelijk ziet de zwam er wat uit als een dikke sigaar, zeker met die rokende kop door het ontsnappen van de sporen. De volledige binnenkant van de zwam wordt omgevormd tot vervliegende sporen, totdat alleen maar de vliezige huid overblijft, zoals een papieren sigarenhuls.

Jonge plooivoetstuifzwam met plooien in de voet en stekeltjes op de huid

Plooivoetzwammen zijn eetbaar als ze jong zijn. De zwammen bevatten bovendien nuttige stoffen zoals anticarcinogenen en antibiotica. Toch wordt degusteren niet aangeraden omdat ze er voor gekend zijn hoge concentraties zware metalen te bevatten. En het inademen van de sporen kan leiden tot hevige allergische reacties en longproblemen. Maar we wisten al dat roken niet gezond was, zeker niet van zo’n dikke sigaren!

Sporen ontsnappen uit de dikke sigaar

10 gedachten over “Nu ben je de sigaar!”

  1. Gemengde gevoelens bij die zwammen , Maarten.
    Het enige vak waarvoor ik ooit tweede zit heb gehad, was plantenkunde… in eerste kan……. 4 vragen, 3 perfect kunnen beantwoorden, eentje over de systematiek van de zwammen niet. 3/20 was het verdict van onze vriend die later nog veel in het nieuws kwam met zijn vruchtbaarheidskorreltjes voor woestijnen (terracottem ). Ik was dus duidelijk de sigaar ! Toen konden studenten nog niet protesteren of examens opvragen… Mocht mijn beste vriend professor uw foto’s gebruikt hebben bij het doceren, zou ik wellicht veel meer interesse in het vak getoond hebben. Dus wat uw foto’s betreft: 20 op 20 !
    Evertjie

    1. Amai Evertjie, je was inderdaad wel duidelijk de sigaar! Bedankt voor de heel toepasselijke anekdote, je kan ook goed verhaaltjes vertellen! En blij dat je dit gezwam toch wat interessanter vindt! Cool!

  2. De smeulende sigaar zou zo hoofdpersonage Spookie kunnen zijn in een film!
    Ik verdenk je er stiekem van dat je uit Cuba jaren geleden wat dikke sigaren meebracht die je nu even liet poseren…. alle gekheid op een stokje, het is je andermaal gelukt om een bijzonder fenomeen vast te leggen. Heerlijk, Maarten!

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.